بسط مفهومی سرمایه اجتماعی با رویکرد سلامت اجتماعی

Authors

  • امیدنیا, سهیلا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
  • شیانی, ملیحه گروه برنامه ریزی اجتماعی
  • فاطمی نیا, سیاوش دانشگاه تهران
  • موسوی, طاهر مرکز تحقیقات رفاه اجتماعی
Abstract:

  مقدمه: سرمایه اجتماعی از مهم‌ترین مفاهیمی است که در چند دهه اخیر مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. در این راستا، محققان حوزه سلامت توجه ویژه‌ای به مفهوم سرمایه اجتماعی داشته‌اند. این مطالعه بر آن است با تحلیل نظری، مطالعات و پژوهشهای صورت گرفته درخصوص رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت به چارچوب مفهومی دست یابد. به‌طورکلی دو رویکرد در زمینه ارتباط بین این دو متغیر وجود دارد: رویکرد اول، استقلال مفهومی دو متغیر را مطرح می‌کند که معمولاً سرمایه اجتماعی به‌عنوان متغیر مستقل و سلامت اجتماعی به‌عنوان متغیر وابسته فرض شده است. و دیگری رویکرد تلفیق مفهومی که قائل به فضای مفهومی مشترکی برای این دو است. مرور انتقادی: سه رویکرد متفاوت به سلامت اجتماعی وجود دارد. رویکرد تعیین‌کننده‌های سلامت، سلامت اجتماعی جامعه و سلامت اجتماعی فردی. تعیین‌کننده‌های سلامت در پی شناسایی و تعیین متغیرهایی است که شرایط و زمینه‌های اثرگذار بر سلامت اجتماعی را فراهم می‌کند. سلامت اجتماعی در سطح فردی فرایند درگیر شدن شهروندان در امور اجتماعی است. در واقع هر چه سطح درگیری و مشارکت اجتماعی شهروندان در جامعه بالاتر برود نه تنها سلامت اجتماعی فرد افزایش پیدا می‌کند بلکه این فرآیند، پیامدهایی دارد که شاخص‌های سلامت اجتماعی جامعه را تقویت می‌کند. به عبارت دیگر می‌توان گفت این سه رویکرد یک الگوی کامل سلامت اجتماعی است که از سطح راهبردی، سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، اجرا و حصول و ارزیابی نتیجه را در خود دارا می‌باشد. بنابراین به نظر می‌رسد برای ارزیابی دقیق و منصفانه از وضعیت سلامت اجتماعی یک کشور بهتر است به هر سه رویکرد بطور همزمان توجه شود. بحث: افراد دارای پایگاه اجتماعی و اقتصادی یکسان ممکن است از سطح سرمایه اجتماعی متفاوتی برخوردار باشند. لذا ویژگی‌های فردی و روان‌شناختی یکی از عوامل توضیح‌دهنده این تفاوت است. به عبارت دیگر سلامت اجتماعی با توجه به ذهنی بودن آن به‌عنوان بعدی از سرمایه اجتماعی معرفی شده است که بیانگر پتانسیلهای شخصیتی فرد برای توسعه روابط است. دیدگاه تلفیقی در خصوص دو مفهوم سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی دارای ابعاد روان‌شناختی است که در واقع همان ظرفیت شخصی افراد برای درگیر شدن در جامعه است

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد مفهومی سرمایه اجتماعی

مقدمه: استفاده از اصطلاح سرمایه اجتماعی سابقه‏ای بیش از یک صد سال دارد اما در حدود 50 سال پیش استفاده از آن متداول‏تر شد. در دهه 1990 بود که این اصطلاح به عنوان یک مقوله جامعه‌شناسی کاربردی وارد عرصه‏های دانشگاهی شد و سپس توسط گروه‏های اجتماعی نیز به کار گرفته شد. برخورد شماری از جامعه شناسانی نسبت به آن انتقادی است و آن را مفهومی یا تبعیض آمیز یا مبهم و نادرست می‏دانند. اما جریان غالب از این ا...

full text

نقد مفهومی سرمایه اجتماعی

مقدمه: استفاده از اصطلاح سرمایه اجتماعی سابقه‏ای بیش از یک صد سال دارد اما در حدود 50 سال پیش استفاده از آن متداول‏تر شد. در دهه 1990 بود که این اصطلاح به عنوان یک مقوله جامعه‌شناسی کاربردی وارد عرصه‏های دانشگاهی شد و سپس توسط گروه‏های اجتماعی نیز به کار گرفته شد. برخورد شماری از جامعه شناسانی نسبت به آن انتقادی است و آن را مفهومی یا تبعیض آمیز یا مبهم و نادرست می‏دانند. اما جریان غالب از این ا...

full text

نقد مفهومی سرمایه اجتماعی

مقدمه: استفاده از اصطلاح سرمایه اجتماعی سابقه‏ای بیش از یک صد سال دارد اما در حدود 50 سال پیش استفاده از آن متداول‏تر شد. در دهه 1990 بود که این اصطلاح به عنوان یک مقوله جامعه شناسی کاربردی وارد عرصه‏های دانشگاهی شد و سپس توسط گروه‏های اجتماعی نیز به کار گرفته شد. برخورد شماری از جامعه شناسانی نسبت به آن انتقادی است و آن را مفهومی یا تبعیض آمیز یا مبهم و نادرست می‏دانند. اما جریان غالب از این ا...

full text

بررسی رابطه‌ی سرمایه اجتماعی خانواده با سلامت اجتماعی جوانان

مقدمه: سلامت اجتماعی به عنوان تلقی افراد از کیفیت رابطه‌شان با دیگران، همنوعان و اجتماع اطراف تعریف و از شاخص‌های کیفیت زندگی محسوب می‌شود. این مطالعه بر آن است تا ضمن تعیین وضعیت سلامت اجتماعی زنان و مردان جوان، به بررسی نقش سرمایه اجتماعی خانواده در این زمینه بپردازد. روش: پژوهش حاضر، بر روی نمونه‌ی  جامعه‌آماری به حجم 384 نفراز جوانان هیجده تا بیست و نه ساله‌ی شهر تبریز با روش پیمایش، تکنیک ...

full text

رابطه سرمایه اجتماعی با سلامت اجتماعی در دانش‌آموزان متوسطه دوم

مقدمه: در هر جامعه سلامت اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنیان جامعه سالم و پیشرفت آن نیازمند جامعه‌ای برخوردار از سلامت در تمامی ابعاد آن، از جمله جسمی، روانی و اجتماعی است. از این‌رو، هدف مقاله حاضر بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با سلامت اجتماعی بوده است. روش: مطالعه حاضر توصیفی و روش آن همبستگی بود، جامعه‌آماری پژوهش را دانش‌آموزان متوسطه دوم بین سنین پانزده تا هجده سال، که در سال 1396 د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 57

pages  109- 148

publication date 2015-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023